Η Οζόλια Λοκρίδα στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Ένα «χαμένο» έθνος σε μία κατακερματισμένη γη. Ο Παυσανίας φτάνοντας στην Άμφισσα λίγο μετά το 170 μ.Χ. θα συναντήσει κατοίκους Αιτωλούς, αντί για Λοκρούς, οι οποίοι ήθελαν να αποποιηθούν το λοκρικό παρελθόν της πόλης. Οι Αιτωλοί αυτοί, σύμφωνα με τον ίδιον, είχαν αρνηθεί να μετοικίσουν στην Πάτρα ή την Νικόπολη όταν ο Αύγουστος μοίρασε την Αιτωλία στις δύο νέες αποικίες. Θα επισκεφθεί επίσης την Μυανία, το Χάλειον και την Ναύπακτο και θα μας πληροφορήσει ότι το υπόλοιπο της Δυτικής Λοκρίδας, πλην της Άμφισσας, ήταν υπό τον «έλεγχο» των Ελλήνων της Πάτρας. O συνδυασμός των αρχαίων πηγών (Παυσανίας, Στράβων, Πλίνιος, επιγραφικές μαρτυρίες) με αρχαιολογικά ευρήματα από την περιοχή μας παρέχουν πληροφορίες για το status των πόλεων της Οζόλιας Λοκρίδας στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Το νέο status quo που επιβλήθηκε από την Ρώμη στην Αιτωλία και την Eπίκτητο Αιτωλία «ακρωτηρίασε» τους Εσπέριους Λοκρούς και επηρέασε σε μεγάλο βαθμό το μοτίβο κατοίκησης της περιοχής. Όσο για την «Αιτωλική» Άμφισσα μία τιμητική επιγραφή από το ιερό της Αθηνάς Κραναίας θα μπορούσε να «φωτίσει» το θέμα του νέου πληθυσμού της.
(EL)
Pausanias, arriving at Amphissa shortly after AD 170, met with Aitolian residents -instead of Locrians- who wanted to renounce the Locrian past of the city. These Aitolians, according to him, had refused to move to Patras or Nicopolis, when Augustus divided Aitolia between the two new colonies. Pausanias also visited Myania, Chaleion and Naupactos and mentions that the rest of the Ozolian Locris, except Amphissa, was “under the control” of the Greeks of Patras. The combination of the ancient sources (Pausanias, Strabo, Pliny and the epigraphic record of West Locris) with the archaeological finds from the region provides some information on the status of the Ozolian cities in the Roman period. The new status quo imposed by Rome in Aitolia and in Epictetos Aitolia fragmented the Hesperians and strongly affected the settlement pattern of the region. As far as Amphissa is concerned, an honorary inscription from the sanctuary of Athena Kranaia in Elateia may shed light on the matter of its new Aitolian population.
(EN)