Στις φαινομενικά ανεξάντλητες διασκευές της Αντιγόνης του Σοφοκλή, αλλά και στην σχετική βιβλιογραφία, η ρητορική παρουσία της Ισμήνης συχνά παραβλέπεται καθώς κρίνεται ως χαρακτήρας με έλλειψη πολιτικής βούλησης ή/και αυτενέργειας. Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει τις κοινωνικοπολιτικές διαστάσεις της Ισμήνης, όπως αυτές διαμορφώνονται μέσω των σταθερών ή επιλεγμένων ταυτοτήτων που εκπροσωπεί. Σκοπός μου είναι να καταδείξω ότι, μέσω των πράξεων αλλά και της απραξίας της, η Ισμήνη διαφαίνεται ως ένα πολιτικό υποκείμενο που μπορεί να διαβαστεί ως ένα αρχέτυπο του "επιτελεστικού συμμάχου." Συγκρίνοντας την κλασική Ισμήνη με δύο σύγχρονες επαναπροσεγγίσεις του ρόλου της, στα έργα Antigone in Ferguson του Brian Doerries (2016) και Tegonni, an African Antigone (1999) του Femi Osofisan, μπορεί κανείς να διακρίνει μια απαράλλαχτη, στατική εκδοχή της Ισμήνης έναντι μιας καθολικής επαναδιαπραγμάτευσης της πολιτικής της δυνατότητας. Μέσω παράλληλης ανάλυσης του χαρακτήρα της Ισμήνης και της έννοιας της επιτελεστικής συμμαχίας, υποστηρίζω ότι η Ισμήνη αρθρώνει μια εναλλακτική πολιτική προσέγγιση από αυτήν της Αντιγόνης, η οποία μπορεί να είναι διδακτική για όσους/-ες θεωρούν εαυτούς συμμάχους σε κάποια πολιτική διεκδίκηση. Αναγνωρίζοντας τον εαυτό μας στην Ισμήνη, μπορούμε να εντοπίσουμε και ίσως να εξελιχθούμε πέραν της επιτελεστικής συμμαχίας στη δική μας πολιτική ύπαρξη.
(EL)
In the seemingly inexhaustible range of adaptations of Sophocles’ Antigone, as well as in relevant scholarship, Ismene’s narrative presence is consistently overlooked, for she is (mis)taken to be a character lacking in political agency. In this dissertation I examine Ismene’s sociopolitical dimensions, as mediated by her fixed or chosen identities, aiming to showcase that, in her deliberate (in)actions, Ismene emerges as a political subject that becomes paradigmatic of the ‘performative ally.’ Comparing the classical Ismene to two contemporary reconfigurations of the Ismene-figure, namely Bryan Doerries’ Antigone in Ferguson (2016) and Femi Osofisan’s Tegonni, an African Antigone (1999), one can recognise an unchangeable, static version of Ismene versus a complete reimagining of her political potentiality. Through a parallel analysis of Ismene and performative allyship, I argue that her articulation of an alternative politics to that of Antigone is instructive for those who consider themselves ‘allies’ or ‘allied to’ a political cause, since—finding one’s own reflection in Ismene—one can potentially identify, and hopefully evolve past, performative allyship in one’s own political existence.
(EN)