Η επεξεργασία και η αξιοποίηση των υγρών αποβλήτων και της λάσπης των οινοποιείων
παρουσιάζουν σημαντικές περιβαλλοντικές και γεωργικές ευκαιρίες και προκλήσεις. Τα
υγρά απόβλητα οινοποιείων, τα οποία χαρακτηρίζονται από υψηλό οργανικό φορτίο,
θρεπτικά συστατικά και μεταβλητό pH, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή οικολογική
καταστροφή εάν απορριφθούν ανεπεξέργαστα. Οι αποτελεσματικές τεχνολογίες
επεξεργασίας, συμπεριλαμβανομένων της καθίζησης, της διήθησης, της αερόβιας και
αναερόβιας χώνευσης και της διήθησης με μεμβράνες, είναι απαραίτητες για τη μείωση
του ρυπαντικού φορτίου. Η αναερόβια χώνευση είναι ιδιαίτερα επωφελής, προσφέροντας
παραγωγή βιοαερίου παράλληλα με την επεξεργασία των λυμάτων. Τα επεξεργασμένα
λύματα μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν για άρδευση, παρέχοντας μια βιώσιμη πηγή
νερού σε άνυδρες περιοχές και μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της απόρριψης
λυμάτων. Ομοίως, η λάσπη των οινοποιείων, πλούσια σε οργανική ύλη και θρεπτικά
συστατικά, απαιτεί προσεκτική διαχείριση λόγω των πιθανών περιβαλλοντικών κινδύνων
που ενέχει. Προηγμένες μέθοδοι επεξεργασίας, όπως η πάχυνση, η αφυδάτωση, η
κομποστοποίηση και η αναερόβια χώνευση, μετατρέπουν την λάσπη σε πολύτιμους πόρους.
Η αφυδατωμένη και κομποστοποιημένη λάσπη μπορεί να χρησιμεύσει ως οργανικό
εδαφοβελτιωτικό, ενισχύοντας τη γονιμότητα και τη δομή του εδάφους σε αμπελώνες και
άλλες γεωργικές εκτάσεις. Η πρακτική αυτή υποστηρίζει την κυκλική οικονομία με την
ανακύκλωση των αποβλήτων σε πολύτιμες γεωργικές εισροές, μειώνοντας την ανάγκη για
συνθετικά λιπάσματα και προωθώντας βιώσιμες γεωργικές πρακτικές. Ποσοτικά, τα
απόβλητα οινοποιείων παρουσιάζουν υψηλές τιμές βιοχημικής ζήτησης οξυγόνου
(Biochemical Oxygen Demand, BOD) και χημικής ζήτησης οξυγόνου (Chemical Oxygen
Demand, COD), με το BOD να κυμαίνεται από 1.000 έως 12.000 mg/L και το COD από 2.000
έως 25.000 mg/L. Τα ολικά αιωρούμενα στερεά (Total Suspended Solids, TSS) μπορεί να
κυμαίνονται από 500 έως 5.000 mg/L και το pH κυμαίνεται συνήθως από 3 έως 5. Η λάσπη
των οινοποιείων έχει συνήθως περιεκτικότητα σε ξηρή ύλη μεταξύ 15% και 40%, ενώ η
οργανική ύλη συχνά υπερβαίνει το 60% του ξηρού βάρους. Οι συγκεντρώσεις θρεπτικών
συστατικών στην λάσπη είναι σημαντικές, με τα επίπεδα αζώτου να κυμαίνονται από 1%
έως 5% του ξηρού βάρους, φωσφόρου από 0,5% έως 3% και καλίου από 0,5% έως 2%. Η
παρούσαδιατριβή διερευνά την ολοκληρωμένη επεξεργασία των υγρών αποβλήτων και της
5
λάσπης του οινοποιείου, με στόχο την αξιοποίηση των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων
για άρδευση και της επεξεργασμένης λάσπης για χρήση στον αμπελώνα. Με την
αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών κινδύνων και την προώθηση της ανάκτησης πόρων, η
προσέγγιση αυτή ενισχύει τη βιωσιμότητα στην αμπελουργική βιομηχανία, συμβάλλοντας
στη βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων και της περιβαλλοντικής διαχείρισης.